Öğrencilerin İİBF tercih etme sebepleri
Üniversite okumak için İİBF bölümlerinin tercih edilmesi değişik sebeplere dayanıyor. Genel olarak bakıldığında bunlardan çok düşük miktarı gerçekten idealizm ve kariyer hedefleri nedeniyle İİBF'yi tercih ediyor. Belli bir bölüm ilk tercihleri gelmezse en azından boşta kalmamak için İİBF bölümlerini tercih ederken, bir bölüm ise birilerinin önerisi ile tercih ettiğini belirmektedir.
İİBF ve SBF'lerde yer alan bölümler
İİBF denilince sadece belli 7-8 bölüm akla gelmektedir. Ancak Türkiye genelindeki devlet ve özel üniversiteler incelendiğinde aşağıdaki uzun listede yer alan bölümlerin İİBF ve SBF fakülteleri kapsamında oldukları görülmektedir:
İktisat
İşletme
Kamu yönetimi
ÇEKO
Uluslararası ilişkiler
Maliye
Sosyal hizmetler
Siyaset bilimi ve kamu yönetimi
Uluslararası ticaret ve finansman
Ekonometri
Yönetim bilişim sistemleri
Konaklama işletmeciliği
Eşit ağırlıklı programlar
Halkla ilişkiler ve reklamcılık
Turizm ve otel işletmeciliği
Bankacılık finans
Lojistik yönetimi
Ekonomi finans
Uluslararası finans
Uluslararası ticaret ve işletme
Uluslar arası ticaret ve lojistik
Teknoloji ve bilgi yönetimi
Girişimcilik
Sağlık idaresi
Sağlık yönetimi
Sigortacılık ve sosyal güvenlik
Aile ve tüketici bilimleri
İşletme enformatiği
Halkla ilişkiler ve tanıtım
Psikoloji ve tanıtım
Küresel ve Uluslar arası ilişkiler
Sivil hava ulaştırma işletmeciliği
Muhasebe ve finans yönetimi
İşletme-ekonomi
Pazarlama
Uluslar arası lojistik ve taşımacılık
Endüstri mühendisliği
Muhasebe ve denetim
Sigortacılık ve risk yönetimi
Aktüerya ve risk yönetimi
Enerji yönetimi
Denizcilik işletmeleri yönetimi
İktisadi ve idari bilimler programı
Havacılık işletmeciliği
Turizm rehberliği
Avrupa birliği ilişkileri
İnsan kaynakları yönetimi
Pazarlama
Kariyer hedeflemesi zayıf
İİBF okuyan öğrenciler genel olarak okul bitince bir şeylere karar vermeyi planlıyor ve geleceğe yönelik net karar alma dönemi okulun son yılına ya da mezun olduktan sonra işsiz kalınan döneme denk geliyor.
Eczacılık, tıp, hukuk gibi fakülte mezunlarının mezuniyet sonrası iş imkanları kolay ve hatta ne iş yapacakları belli iken İİBF mezunlarına yönelik belli bir unvan ve iş sahasının olmaması kariyer hedeflemesi konusunda da sıkıntı yaratıyor.
Ayrıca üniversitelerin rehberlik ve kariyer danışmanlığı konusunda oldukça zayıf olmaları da İİBF öğrencilerinin okudukları yılları verimsiz değerlendirmesinde önemli bir etken diyebiliriz.
İİBF olmayan üniversite yok gibi
Şuan Türkiye'de 110 civarı devlet üniversitesi ile beraber toplamda 200'e yakın üniversite bulunuyor. Her üniversitede işletme, iktisat, maliye, kamu yönetim bölümler var neredeyse. Üstelik bunların bir de ikinci öğretim programları da bulunmakta. Bu kadar çok üniversitede bu kadar çok kontenjan demek, her yıl 10 binlerce yeni mezun demek oluyor. Bir yılda yaklaşık 40 bin civarı İİBF'li mezun olmaktadır. Bu da her yıl yeni işsiz genç anlamına geliyor.
Hocalar yetersiz
Bu kadar çok üniversite ve bölüm olmasına rağmen ülke genelinde eğitim verecek akademisyen sayısında ise sıkıntı gözüküyor. Aynı hoca hem hukuk hem siyaset bilimi hem etik dersine girebiliyor. Veya aynı hoca hem İngilizce hem iktisat hem de maliye dersine girebiliyor.
Ayrıca bazı hocaların nitelik olarak zayıf olması da dikkatten kaçmıyor. 2013 bahar döneminde bir hocanın öğrencilere derste DPT'yi anlatması olayı hala dilden dile dolaşıyor. Halbuki DPT, 2011 yılında KHK ile kaldırılmış ve Kalkınma Bakanlığı haline gelmiştir. Yine benzer olarak 2004 yılında mahalli idare kanunları değiştiğinde bir hocanın bu yeni mevzuatı işlemek yerine eski kitaptan bunları karalayıp sadece değişmeyen (geriye kalan 25-30 sayfa) yerlerden sınav yapması da unutulmuş bir olay değil.
Bu gibi durumlar haliyle İİBF öğrencilerinin öğrencilik dönemiyle beraber öğrencilik sonrası hayatını da olumsuz etkilemektedir.
Özel sektörde iş bulmak
İİBF mezunlarının özel sektörde yaptıkları işler oldukça farklılık gösteriyor. Kimisi şuan asgari ücret(yaklaşık 900TL) ile fotokopicilik, garsonluk, sekreterlik, tezgahtarlık gibi mesleklerle uğraşırken kimisi kendisinin geliştirerek(yabancı dil, özel sertifikalar, bazı konularda kendini eğitim gibi) veya şansın-tanıdığın etkisiyle yüksek ücretli işlerde de çalışabilmektedir.
Ancak Türkiye'deki özel sektörün büyük oranda sermaye kesimini memnun eder bir yapısı olduğu için buna bir de iş garantisinin olmaması, düşük ücretler ve kısıtlı izin imkanları eklenince bu sektör birçok üniversite mezunu gibi İİBF mezunlarına da itici gelmektedir.
Bu yüzden 2. yazımızda İİBF mezunlarının öncelikle B grubu ve dengi mesleklere giriş imkanlarını inceleyeceğiz. Bir sonraki yazımızda ise A grubu kariyer meslek ve dengi mesleklere giriş imkanlarını değerlendireceğiz.
Kutay Seymen ARIKAN
kutay@memurlar.net
http://www.memurlar.net/haber/483318/